Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Lutowacz to zawód pokrewny do (UA) Lutowacza. Mają podobny zakres zadań zawodowych, choć w przypadku zawodów ukraińskich związanych z lutowaniem wyróżnia się dodatkowo (UA) Lutowacza ołowiem i (UA) Lutowacza pakietów kondensatorów. Z punktu widzenia osoby chcącej podjąć pracę w Polsce związaną z lutowaniem, ważne jest rozróżnienie na lutowanie miękkie (związane z temperaturą nie wyższą niż 450° C) i twarde (wymagające temperatury wyższej niż 450° C). Szczególnie w tym drugim przypadku, ważne jest ukończenie odpowiednich kursów zawodowych, zgodnych z warunkami zawartymi w polskich normach. Kursy takie prowadzone są przez wiele organizacji szkoleniowych.

Synteza: łączy elementy konstrukcyjne i instalacje technologiczne wykonane ze stali, żeliwa, metali nieżelaznych i ich stopów, używając jako spoiwa lutu o niższej temperaturze topnienia niż metale łączone oraz odpowiedniego topnika (lutowanie miękkie lub twarde). Organizuje i obsługuje stanowisko pracy dobierając urządzenia, sprzęt i osprzęt do lutowania, narzędzia ślusarskie i wyposażenie przeciwpożarowe. Czyta i stosuje dokumentację wykonawczą. Przygotowuje elementy do lutowania przez oczyszczenie obszaru łączenia, ich dopasowanie i sczepianie. Utrzymuje parametry procesu lutowania. Zachowuje właściwą kolejność lutowania elementów konstrukcji w toku montażu. Lutowacz ocenia wstępnie jakość wykonanych złączy i usuwa wady wykonanego lutu. Jest odpowiedzialny za prawidłową i bezpieczną obsługę stanowiska organizowanego w różnych warunkach pracy. Może wykonywać operacje lutowania twardego i miękkiego, stosując nagrzewanie gazowe (płomieniowe) lub lutownicę.

• dobiera materiały podstawowe i dodatkowe używane w procesie lutowania (Instrukcjami technologicznymi lutowania);
• przygotowuje elementy do lutowania zgodnie z dokumentacją techniczną (Instrukcjami technologicznymi lutowania);
• wykonuje operacje lutowania w zakresie posiadanych uprawnień;
• sprawdza jakość wykonanych prac lutowniczych;
• obsługuje urządzenia przeznaczone do lutowania;
• organizuje stanowisko pracy zgodnie z zadami BHP, ochrony ppoż., ochrony środowiska i wymaganiami ergonomii.

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 3

Kwalifikacje w zawodzie lutowacza można zdobyć w pozaszkolnych formach szkolenia zawodowego – na kursach zawodowych.

Warunkiem uczestnictwa w szkoleniach jest posiadanie wykształcenia minimum podstawowego i ukończony 18 rok życia.

Zalecane jest ukończenie szkoły branżowej I stopnia o kierunku mechanicznym.

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

• świadectwo ukończenia szkoły branżowej I stopnia
• zaświadczenie o ukończeniu kursu zawodowego

Dodatkowe informacje

Kursy takie prowadzone są przez wiele organizacji szkoleniowych.

Zawód (PL) Lutowacza nie jest w Polsce zawodem regulowanym. Jednak, prace, szczególnie w przypadku lutowania twardego, wiążą się z wykonywaniem działalności zawodowej w niebezpiecznych warunkach, dlatego wymagane jest posiadanie uprawnień zgodnych z normami do prowadzenia prac w określonym zakresie. Uprawnienia takie można zdobyć uczestnicząc w odpowiednich kursach zawodowych prowadzonych przez wiele instytucji szkoleniowych na rynku polskim.

Jest to również stosunkowo szybka ścieżka dla obywateli państw trzecich, w tym obywateli Ukrainy, pozwalająca na potwierdzenie kwalifikacji w zakresie lutowania.

Ta ścieżka wiąże się z opłatami.  

WAŻNE

Nie zawsze oprócz ukończenia odpowiedniego kursu zawodowego wymagane jest zdanie egzaminu. Według art. 24. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych, Dz.U. 2000 nr 40 poz. 470;

Osoby wykonujące

• ręczne cięcie termiczne
• zgrzewanie
• ręczne lutowanie
• zmechanizowane i automatyczne wykonywanie prac spawalniczych

powinny wykazać się co najmniej zaświadczeniem o ukończeniu szkolenia w zakresie określonym w odrębnych przepisach i Polskich Normach.

Konieczność spełnienia dodatkowych warunków, uzyskania dodatkowych uprawnień, zależy od rodzaju urządzeń technicznych oraz konstrukcji, których połączenia nierozłączne mają być wykonywane.

Przykłady:

• w przypadku wytwarzania, naprawy, modernizacji urządzeń podlegających dozorowi technicznemu, konieczne jest zaświadczenie kwalifikacyjne wydane przez odpowiedni organ dozoru technicznego;
• w przypadku wytwarzania urządzeń ciśnieniowych zgodnie z dyrektywą 2014/68/UE, personel wykonujący połączenia nierozłączne musi posiadać uprawnienia wydane przez jednostkę notyfikowaną;
• w przypadku spawania/ zgrzewania elementów konstrukcyjnych stanowiących wyroby budowlane istnieją wymagania dotyczące egzaminowania spajaczy ujęte w odpowiednich normach wyrobów (np. normy: PN-EN 1090-2, -3).