Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Opiekun osoby starszej to zawód pokrewny do (UA) Technika pracy socjalnej. W pewnym zakresie w obu przypadkach występują podobne zadania zawodowe, ale istnieją także między nimi znaczące różnice. (UA) Technik pracy socjalnej nie specjalizuje się w zakresie opieki nad osobą starszą. Jego zadania zawodowe są odzwierciedleniem obowiązków w ramach realizacji instytucjonalnej polityki społecznej, natomiast zadania (PL) Opiekuna osoby starszej opierają się na usługach w ramach opieki osobistej. Co więcej, w przypadku (UA) Technika pracy socjalnej niższy jest wymagany poziom kwalifikacji według krajowych ram kwalifikacji (NQF). Tym niemniej wydaje się, że biorąc pod uwagę charakterystykę zadań (UA) Technika pracy socjalnej, łatwiej będzie mu się podjąć obowiązków (PL) Opiekuna osoby starszej, świadczonych w miejscu zamieszkania, niż na przykład (PL) Opiekuna w domu pomocy społecznej, z którym to zawodem wiązać się mogą szersze i bardziej wyspecjalizowane czynności.

Synteza: świadczy osobom starszym usługi opiekuńczo-wspierające; rozpoznaje możliwości oraz ograniczenia  w funkcjonowaniu osoby starszej wynikające z rodzaju i stopnia niepełnosprawności; rozpoznaje i interpretuje sytuacje społeczne, warunki życia, relacje z rodziną, grupą i środowiskiem lokalnym osoby starszej; dobiera metody, techniki, narzędzia i formy realizacji działań opiekuńczo-wspierających do sytuacji życiowej, stanu zdrowia, rozpoznanych problemów i potrzeb osoby starszej; udziela wsparcia emocjonalnego i aktywizuje osoby starsze do samodzielności życiowej w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności; nawiązuje, podtrzymuje i rozwija współpracę z podmiotami działającymi na rzecz osób starszych  w środowisku lokalnym.

Udzielanie pomocy i wsparcia w codziennym funkcjonowaniu

• wykonuje czynności opiekuńczo-wspierających u osoby starszej; 
• przeciwdziała zagrożeniom zdrowia i życia osoby starszej 
• udziela pierwszej pomocy w razie potrzeby; 
• wykonuje czynności opiekuńcze i higieniczne u osoby starszej; 
• pomaga osobie starszej w prowadzeniu gospodarstwa domowego; 
• stosuje metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych z uwzględnieniem procesów emocjonalno-motywacyjnych oraz osobowości osoby starszej w relacjach z otoczeniem; 

Planowanie kompleksowego wsparcia

• rozpoznaje i klasyfikuje problemy opiekuńcze i potrzeby osoby starszej; 
• diagnozuje zasoby i możliwości środowiska lokalnego, rodzinnego i instytucjonalnego w stworzeniu sieci wsparcia dla osoby starszej;  
• opracowuje plan pomocy, wsparcia i opieki długoterminowej osoby starszej; 
• współpracuje z podmiotami działającymi na rzecz osób starszych, w tym m.in. motywuje rodzinę i lokalne środowisko społeczne do działań na rzecz osoby starszej, organizuje środowiskowe grupy wsparcia; 
• udziela informacji o dostępnej pomocy materialnej i pomaga w skomplementowaniu wymaganych dokumentów w celu uzyskania pomocy materialnej; 

Udzielanie pomocy i wsparcia w aktywizacji

• aktywizuje osobę starszą do samodzielności życiowej, w tym m.in. poprzez inicjowanie i podtrzymywanie pozytywnych relacji osoby starszej z osobami z najbliższego otoczenia; 
• organizuje czas wolny osobie starszej;  
• wspiera osobę starszą w usprawnianiu psychofizycznym itp.; 
• analizuje i usuwa czynniki wpływające na wykluczenie społeczne osoby starszej; 

Udzielanie wsparcia w leczeniu i rehabilitacji

• posługuje się dokumentacją dotyczącą sytuacji zdrowotnej i społecznej osoby starszej; 
• współpracuje z członkami zespołu terapeutycznego zakładu opiekuńczo-leczniczego itp.; 

Zadania dodatkowe

• posługuje się językiem migowym; 
• organizuje i kieruje pracą małych zespołów pracowniczych; 
• podejmuje i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie opieki nad osobami starszymi.

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 4

Ukończenie szkoły policealnej (2-letni okres nauczania) w zakresie kwalifikacji SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo-wspierających osobie starszej; 

(LUB) 

Ukończenie szkoły średniej lub średniej branżowej i ukończenie kwalifikacyjnego kursu zawodowego w zakresie kwalifikacji SPO.02. 

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

• świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie 

Opiekun osoby starszej (PL) nie jest w Polsce zawodem regulowanym.  

Jednak, w przypadku osób, które zdobyły kwalifikacje do wykonywania zawodu Asystenta osób z niepełnosprawnościami w tzw. kraju trzecim, pracodawcy mogą oczekiwać potwierdzenia kwalifikacji w zakresie np.: kwalifikacji cząstkowej SPO.02. Świadczenie usług opiekuńczo-wspierających osobie starszej