Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Pielęgniarka oddziałowa to zawód pokrewny do (UA) Starszej pielęgniarki. W obu zawodach występuje podobny zakres zadań zawodowych. Zawody te mogą się jednak różnić wymaganym poziomem wykształcenia. Dla podjęcia pracy w zawodzie (PL) Pielęgniarki oddziałowej aktualny minimalny wymagany poziom wykształcenia zawodowego to ukończenie studiów I stopnia (NQF 6), podczas gdy w Ukrainie NQF 5. Dodatkowo, ponieważ zawód (PL) Pielęgniarki jest w Polsce zawodem regulowanym, dostęp do niego jest uwarunkowany spełnieniem wielu warunków i uzyskaniem prawa wykonywania zawodu. Pielęgniarka, która ukończyła studia I stopnia może pracować na stanowisku pielęgniarki oddziałowej, po zdobyciu odpowiedniego doświadczenia zawodowego w szpitalu oraz ukończeniu odpowiedniego kształcenia podyplomowego. Długość potrzebnego stażu zawodowego w szpitalu, aby pracować na stanowisku pielęgniarki oddziałowej jest w Polsce określona w zależności od posiadanego wykształcenia zawodowego pielęgniarki. W Ukrainie można zostać Starszą pielęgniarką mając co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe, jak też specjalizację. Specjalizacja w Ukrainie obejmuje jednak ukierunkowanie podczas podstawowego kształcenia pielęgniarskiego oraz wiedzę i umiejętności zdobyte na stanowisku pracy. Zdecydowanie się więc różni od specjalizacji pielęgniarskiej w Polsce.

Synteza: planuje, organizuje i kontroluje pracę zespołu pielęgniarskiego i personelu pomocniczego, bierze udział w bezpośredniej opiece nad chorym oraz sprawuje funkcje administracyjne związane z działalnością oddziału szpitalnego.

• planuje pracę własną i podległego personelu (harmonogramy dzienne i okresowe);
• dobiera prawidłowe metody postępowania pielęgnacyjnego stosownie do kwalifikacji personelu;
• zbiera informacje, podejmuje decyzje dot. podziału i przydziału pracy, zapewnia warunki realizacji zadań;
• prowadzi nadzór, ocenę i kontrolę pracy podległego personelu zgodnie z obowiązującymi przepisami, kodeksem etyki zawodowej, opiniami pacjentów i personelu lekarskiego;
• organizuje zaopatrzenie w leki (pobieranie leków z apteki oraz kontruje ich przechowywanie i podawanie zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami higieny i aseptyki);
• organizuje czas wolny chorych (np. bierze udział w przyjmowaniu na oddział, wypisywaniu pacjenta, czuwaniu nad żywieniem);
• wykonuje zróżnicowane czynności pielęgnacyjne i lecznicze;
• organizuje i wpływa na prawidłową realizację zadań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia w stosunku do chorych i ich rodzin/opiekunów;
• uczestniczy w tworzeniu planu opieki, proponuje nowe rozwiązania na rzecz usprawniania pracy oraz poprawy jakości udzielanych świadczeń;
• monitoruje, ocenia i analizuje jakość pielęgnowania chorych;
• zapewnia planowe i terminowe wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych;
• dba o poziom satysfakcji pacjentów z udzielanych świadczeń pielęgniarskich;
• zapewnia właściwy przepływ informacji o pacjencie między wszystkimi członkami zespołu medycznego;
• prowadzi dokumentację (dokumentowanie działalności pielęgnacyjnej na oddziale oraz stanu zdrowia pacjentów);
• udziela pomocy nowym pracownikom w procesie adaptacji do zadań zawodowych (instruktaż z zakresu teorii i praktyki, demonstracja, sprawowanie kontroli, mediacja w sytuacjach konfliktowych itp.);
• dba o zabezpieczenie mienia oddziału;
• nadzoruje stan sanitarno-epidemiologiczny oddziału;
• współpracuje z personelem lekarskim a także z innymi oddziałami i placówkami znajdującymi się na terenie szpitala;
• współpracuje z lekarzem i dietetykiem w sprawie żywienia pacjentów (diety);
• inicjuje i nadzoruje proces doskonalenia zawodowego podległego personelu (w zależności od indywidualnych potrzeb oraz możliwości organizacyjnych i ekonomicznych placówki szpitalnej);

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 6 lub 7

Ukończenie studiów wyższych II stopnia (magisterskich) na kierunku „Pielęgniarstwo”.

(LUB)

Ukończenie studiów wyższych I stopnia na kierunku „Pielęgniarstwo”.

Więcej: art.52 ustawy z dnia 15 lipca o zawodach pielęgniarki i położnej.

Pielęgniarka, która ukończyła studia I stopnia może pracować na stanowisku pielęgniarki oddziałowej, po zdobyciu odpowiedniego doświadczenia zawodowego w szpitalu oraz ukończeniu odpowiedniego kształcenia podyplomowego.

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

• dyplom magistra pielęgniarstwa
• dyplom licencjata pielęgniarstwa
• prawo wykonywania zawodu

Dodatkowe informacje

Zawód pielęgniarki może wykonywać tylko osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone albo przyznane przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych właściwą ze względu na miejsce przyszłego wykonywania zawodu) (oraz pielęgniarka będąca obywatelem państwa członkowskiego UE, art.24 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej.
Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki przysługuje osobie, która:

• Posiada odpowiednie wykształcenie.

• Posiada pełną zdolność do czynności prawnych.

• Posiada stan zdrowia, który pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki.

• Wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Ustawowy obowiązek stałego aktualizowania wiedzy i umiejętności zawodowych pielęgniarek może się odbywać w formie kursów kwalifikacyjnych, kursów specjalistycznych, kursów dokształcających oraz szkolenia specjalizacyjnego (specjalizacji). 

Ponieważ zawód (PL) Pielęgniarki jest w  Polsce zawodem regulowanym, dostęp do niego jest uwarunkowany spełnieniem wielu warunków i uzyskaniem prawa wykonywania zawodu.

Ścieżka standardowa (dla obywateli państw trzecich, czyli osób posiadających kwalifikacje uzyskane w państwie niebędącym państwem członkowskim UE) Nostryfikacja dyplomu 

• Nostryfikacja dyplomu

W odniesieniu do Ukrainy nostryfikacji można dokonać tylko w przypadku dyplomu ukończenia studiów wyższych I i II stopnia w zakresie pielęgniarstwa (tytuł bakałwra lub magistra). W polskich szkołach wyższych nie prowadzi się kształcenia w skróconym cyklu, więc nie jest możliwa nostryfikacja dyplomu młodszego specjalisty / młodszego bakaławra. W tym przypadku konieczne jest uzupełnienie kwalifikacji poprzez ukończenie studiów I stopnia w systemie polskim.

• Zdanie egzaminu z języka polskiego w celu uzyskania urzędowego poświadczenia znajomości języka polskiego w mowie i piśmie (certyfikat wydany przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego) w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, wydane na podstawie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2019 r. poz. 1480 oraz z 2020 r. poz. 285).

• Stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu pielęgniarki.

• Pełna zdolność do czynności prawnych.

• Złożenie wniosku do odpowiedniej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych o przyznanie 
ograniczonego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki na czas odbycia stażu adaptacyjnego.

• Odbycie stażu adaptacyjnego, który trwa 6 miesięcy.

Staż adaptacyjny odbywa się obecnie na podstawie przepisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 października 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego dla cudzoziemców ubiegających się o przyznanie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej (Dz. U. poz. 1792); aktualnie jego odbycie nie wymaga posiadania zezwolenia na pracę.

• Po odbyciu stażu adaptacyjnego możliwe jest uzyskanie pełnego prawa wykonywania zawodu 
pielęgniarki.

W Polsce prawo wykonywania zawodu pielęgniarki albo położnej cudzoziemcowi przyznaje okręgowa rada pielęgniarek i  położnych właściwa ze względu na miejsce przyszłego wykonywania zawodu.
Konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku do odpowiedniej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych.
 

Inne wymagania w celu uzyskania pełnego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki:

• zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej albo inny dokument stwierdzający uprawnienie do przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• zaświadczenie o wykonywaniu zawodu pielęgniarki, położnej na podstawie przepisów obowiązujących w państwie, w którym dotychczas wykonywał zawód;

• zaświadczenie odpowiedniego organu państwa, którego jest obywatelem, że nie został pozbawiony prawa wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu;

• nienaganna postawa etyczna.

Podstawa prawna: art. 35 i 36 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, 
Dz.U. 2011 nr 174 poz. 1039.
 

Uwaga: część procedur jest odpłatna

Postępowanie w sprawie przyznania prawa wykonywania zawodu przed okręgową radą pielęgniarek i położnych jest natomiast bezpłatne

Ścieżka uproszczona (rozwiązanie tymczasowe dla osób objętych działaniem ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa)

Obywatelowi Ukrainy, który uzyskał kwalifikacje pielęgniarki w Ukrainie przyznać warunkowe prawo 
wykonywania zawodu pielęgniarki, jeżeli spełnia określone warunki: 
• ma pełną zdolność do czynności prawnych;
• jej stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki;
• wykazuje nienaganną postawę etyczną;
• posiada dyplom pielęgniarki, wydany w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej.

Jeżeli obywatel Ukrainy posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe jako pielęgniarka, uzyskane w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających dzień złożenia wniosku o wyrażenie zgody na wykonywanie zawodu w Polsce może ubiegać się o uzyskanie zgody na samodzielne wykonywanie zawodu pielęgniarki. Posiadanie powyższego doświadczenia zawodowego nie jest jednak warunkiem obowiązkowym uzyskania warunkowego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki.

Nie ma obowiązku nostryfikacji dyplomu; brak jest wymogu zalegalizowania dyplomu lub duplikatu. Co więcej, w przypadku braku dokumentów, można przedstawić dokument / dokumenty w formie niebudzącej wątpliwości kopii (dobrej jakości odwzorowanie dokumentu). W okresie 6 miesięcy po zakończeniu konfliktu zbrojnego należy dosłać oryginał lub notarialnie potwierdzoną kopię dokumentu.

Nie ma wymogu formalnego potwierdzenia znajomości języka polskiego. 

Zgody na wykonywanie zawodu pielęgniarki udziela Minister Zdrowia, którego decyzja otwiera drogę do przyznania osobie zainteresowanej przez Okręgową radę pielęgniarek i położnych (w ciągu 7 dni) warunkowego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki na okres 5 lat. 

W przypadku uzyskania zgody na samodzielne wykonywanie zawodu pielęgniarki, przez pierwsze 3 miesiące zatrudnienia w zawodzie na terytorium RP wykonywać się będzie zawód pod nadzorem innej pielęgniarki. W przypadku osób, które nie spełniają warunku 3-letniego doświadczenia zawodowego uzyskanego w ostatnich 5 latach, może być udzielona zgoda na wykonywanie zawodu pod nadzorem innej pielęgniarki.

Osoba, która uzyskała prawo wykonywania zawodu jest zobowiązana do zgłoszenia ministrowi zdrowia w jakim podmiocie leczniczym i na jaki okres została zatrudniona, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych w tym podmiocie. Brak dokonania zgłoszenia może stanowić podstawę do cofnięcia zgody na wykonywanie zawodu w Polsce.

Dokładny opis procedury znajduje się tutaj – na stronie Ministerstwa Zdrowia.

Uwaga: Procedury te są bezpłatne, choć jest obowiązek dostarczenia tłumaczeń przysięgłych składanych ukraińskich dokumentów. 

Podstawa prawna: art. 64 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.