Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa pediatrycznego to zawód pokrewny do (UA) Pielęgniarki przychodni dziecięcej oraz (UA) Pielęgniarki szpitala dziecięcego. W tych zawodach występuje podobny zakres zadań zawodowych. Zawody te mogą się jednak różnić wymaganym poziomem wykształcenia. Dla podjęcia pracy w zawodzie (PL) Pielęgniarki – specjalisty pielęgniarstwa pediatrycznego minimalny wymagany poziom wykształcenia to ukończenie studiów I stopnia (NQF/EQF 6), preferowany to NQF 7, podczas gdy w Ukrainie NQF 5. Ponieważ zawód (PL) Pielęgniarki jest w Polsce zawodem regulowanym, dostęp do niego jest uwarunkowany spełnieniem wielu warunków i uzyskaniem prawa wykonywania zawodu. Zostanie (PL) Pielęgniarką – specjalistą pielęgniarstwa pediatrycznego wymaga ukończenia szkolenia specjalizacyjnego i zdania państwowego egzaminu specjalizacyjnego. (UA) Pielęgniarka przychodni dziecięcej oraz (UA) Pielęgniarką szpitala dziecięcego można zostać w ramach zdobywania doświadczenia i wiedzy w miejscu pracy.

Synteza: udziela specjalistycznych świadczeń zdrowotnych: pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia, w odniesieniu do dzieci zdrowych i chorych, w różnych okresach ich rozwoju.

• organizuje własne stanowisko pracy i współorganizuje stanowiska pracy podległych pracowników zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami BHP, ergonomii, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz nadzór nad realizacją zadań
• inicjuje, planuje i wdraża zmiany organizacyjne w obszarze działania pielęgniarki pediatrycznej
• prowadzi i nadzoruje proces pielęgnowania dziecka
• rozpoznaje potrzeby rozwojowe, sytuację zdrowotną, społeczną dziecka i jego rodziny oraz diagnozuje poziom rozwoju psychomotorycznego, problemów zdrowotnych i społecznych populacji wieku rozwojowego
• prowadzi promocję zdrowia i edukacji zdrowotnej dziecka i rodziny
• sprawuje opiekę nad dzieckiem zdrowym w poszczególnych fazach rozwojowych
• udziela dziecku pomocy w chorobie ostrej i stanach zagrożenia życia
• sprawuje opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym i jego rodziną
• sprawuje opiekę nad dzieckiem przewlekle chorym i jego rodziną
• sprawuje opiekę nad dzieckiem z chorobą nowotworową i jego rodziną
• identyfikuje i rozwiązuje problemy zdrowotne dziecka i jego rodziny wynikające z indywidualnej reakcji na chorobę, stosowanej diagnostyki i metod leczenia
• kieruje pediatrycznym zespołem pielęgniarskim
• współpracuje z zespołem terapeutycznym w zakresie opieki nad dzieckiem
• organizuje współpracę zespołu pediatrycznego z pozostałymi komórkami organizacyjnymi zakładu opieki zdrowotnej
• przygotowuje rodziców / opiekunów do sprawowania opieki nieprofesjonalnej nad dzieckiem w procesie leczniczo-pielęgnacyjnym
• opracowuje i wdraża standardy pediatrycznej opieki pielęgniarskiej oraz procedury postępowania pediatrycznego
• bierze udział w tworzeniu i utrzymywaniu Systemu Zarządzania Jakością w zakładzie opieki zdrowotnej
• kontroluje i ocenia jakość pracy własnej w sprawowaniu opieki nad dzieckiem oraz jakość pracy podległego personelu
• organizuje i prowadzi szkolenia personelu pielęgniarskiego w zakresie opieki nad dziećmi zdrowymi i chorymi, w różnych okresach ich rozwoju
• uczestniczy w badaniach naukowych w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego oraz wykorzystuje wyniki badań w działalności praktycznej

Dodatkowe zadania

• naucza zawodu pielęgniarki
• prowadzi zajęcia dydaktyczne z zakresu pielęgniarstwa pediatrycznego w kształceniu ustawicznym  pielęgniarek

Wykaz świadczeń, do których wykonywania jest uprawniona Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa pediatrycznego

1. Wykonywanie i  interpretowanie testów przesiewowych oraz kierowanie postępowaniem 

poprzesiewowym.

2. Ocena stanu odżywienia dziecka.

3. Prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi z problemami zdrowotnymi.

4. Wykonywanie szczepień ochronnych u dzieci w ramach kalendarza szczepień i na zlecenie właściwych jednostek organizacyjnych służby zdrowia oraz wystawianie związanych z  tym zaświadczeń.

5. Prowadzenie poradnictwa w zakresie zdrowego stylu życia dzieci i młodzieży.

6. Wykonanie badania fizykalnego u dziecka.

7. Kierowanie na badanie diagnostyczne i pobieranie materiałów do badań diagnostycznych.

8. Kierowanie na badanie bakteriologiczne i pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wymazy z nosa, gardła i inne wydzieliny).

9. Ustalenie dawki i podawanie leku przeciwgorączkowego w razie wysokiej gorączki.

10. Rozpoznanie wskazań do tlenoterapii i wprowadzenie tlenoterapii biernej w zależności od stanu klinicznego dziecka i wysycenia hemoglobiny tlenem (SpO2).

11. Rozpoznanie stanu odwodnienia i zlecenie odpowiedniego składu i objętości oraz szybkości wlewu nawadniającego.

12. Ustalenie dawki i  podawanie leku przeciwbólowego w  razie występowania bólu (zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem).

13. Ocena stanu świadomości chorego dziecka z wykorzystaniem właściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji).

14. Samodzielne wykonywanie medycznych czynności ratunkowych, do których uprawniona jest pielęgniarka systemu PRM.

15. Wybór i  zastosowanie właściwego modelu opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem z  chorobą ostrą, przewlekłą i niepełnosprawnością.

16. Opracowywanie i wdrażanie programów edukacji zdrowotnej skierowanych do dziecka przewlekle chorego, niepełnosprawnego i / lub jego rodziców.

17. Przygotowanie dziecka i / lub rodziny do samoopieki / opieki w warunkach domowych.

18. Podawanie leków cytostatycznych przez kaniulę obwodową oraz pielęgnacja miejsca wkłucia.

19. Nakłucie portu naczyniowego i  podawanie leków cytostatycznych przez port naczyniowy, utrzymanie drożności portu.

20. Podawanie leków cytostatycznych przez centralny cewnik dożylny typu Broviac, Groshong oraz ich pielęgnacja.

21. Ocena i monitorowanie bólu oraz innych objawów u dzieci objętych opieką paliatywną oraz doraźna modyfikacja dawki leczniczej leku przeciwbólowego i leków stosowanych w celu łagodzenia innych dokuczliwych objawów.

22. Prowadzenie edukacji rodziców ze standardów promocji zdrowia psychicznego, prewencji stosowania używek oraz najczęstszych problemów psychicznych u dzieci.

Źródło: Program szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego dla pielęgniarek.

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 6 lub 7

Ukończenie studiów wyższych II stopnia (magisterskich) na kierunku „Pielęgniarstwo”.

(LUB)

Ukończenie studiów wyższych I stopnia na kierunku „Pielęgniarstwo”.

Więcej: art.52 ustawy z dnia 15 lipca o zawodach pielęgniarki i położnej

(ORAZ)

Staż pracy w zawodzie pielęgniarki wynoszący co najmniej 2 lata w okresie ostatnich 5 lat.

(ORAZ)

Pozytywnie zdany państwowy egzamin specjalizacyjny po ukończonej specjalizacji.

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

• dyplom magistrapielęgniarstwa
• dyplom licencjatapielęgniarstwa
• prawo wykonywania zawodu
• tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego

Dodatkowe informacje

Zawód pielęgniarki może wykonywać tylko osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone albo przyznane przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych (właściwą dla miejsca, na terenie którego osoba starająca się o to prawo zamierza podjąć pracę) oraz pielęgniarka będąca obywatelem państwa członkowskiego UE.art. 24 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej.

Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki przysługuje osobie, która:
1) Posiada odpowiednie wykształcenie.
2) Posiada pełną zdolność do czynności prawnych.
3) Posiada stan zdrowia, który pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki.
4) Wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Ustawowy obowiązek stałego aktualizowania wiedzy i umiejętności zawodowych pielęgniarek może się odbywać w formie kursów kwalifikacyjnych, kursów specjalistycznych, kursów dokształcających oraz szkolenia specjalizacyjnego (specjalizacji). 

Ponieważ zawód Pielęgniarki jest w  Polsce zawodem regulowanym, dostęp do niego jest uwarunkowany spełnieniem wielu warunków i uzyskaniem prawa wykonywania zawodu.

Ścieżka standardowa (dla obywateli państw trzecich, czyli osób posiadających kwalifikacje uzyskane w państwie niebędącym państwem członkowskim UE) Nostryfikacja dyplomu 

• Nostryfikacja dyplomu

W odniesieniu do Ukrainy nostryfikacji można dokonać tylko w przypadku dyplomu ukończenia studiów wyższych I i II stopnia w zakresie pielęgniarstwa (tytuł bakałwra lub magistra). W polskich szkołach wyższych nie prowadzi się kształcenia w skróconym cyklu, więc nie jest możliwa nostryfikacja dyplomu młodszego specjalisty / młodszego bakaławra. W tym przypadku konieczne jest uzupełnienie kwalifikacji poprzez ukończenie studiów I stopnia w systemie polskim.

• Zdanie egzaminu z języka polskiego w celu uzyskania urzędowego poświadczenia znajomości języka polskiego w mowie i piśmie (certyfikat wydany przez Państwową Komisję do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego) w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej, wydane na podstawie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2019 r. poz. 1480 oraz z 2020 r. poz. 285).

• Stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu pielęgniarki.

• Pełna zdolność do czynności prawnych.

• Złożenie wniosku do odpowiedniej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych o przyznanie 
ograniczonego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki na czas odbycia stażu adaptacyjnego.

• Odbycie stażu adaptacyjnego, który trwa 6 miesięcy.

Staż adaptacyjny odbywa się obecnie na podstawie przepisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 października 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego dla cudzoziemców ubiegających się o przyznanie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej (Dz. U. poz. 1792); aktualnie jego odbycie nie wymaga posiadania zezwolenia na pracę.

• Po odbyciu stażu adaptacyjnego możliwe jest uzyskanie pełnego prawa wykonywania zawodu 
pielęgniarki.

W Polsce prawo wykonywania zawodu pielęgniarki albo położnej cudzoziemcowi przyznaje okręgowa rada pielęgniarek i  położnych właściwa ze względu na miejsce przyszłego wykonywania zawodu.
Konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku do odpowiedniej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych.
 

Inne wymagania w celu uzyskania pełnego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki:

• zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej albo inny dokument stwierdzający uprawnienie do przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• zaświadczenie o wykonywaniu zawodu pielęgniarki, położnej na podstawie przepisów obowiązujących w państwie, w którym dotychczas wykonywał zawód;

• zaświadczenie odpowiedniego organu państwa, którego jest obywatelem, że nie został pozbawiony prawa wykonywania zawodu lub prawo to nie zostało zawieszone i nie toczy się przeciwko niemu postępowanie w sprawie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu;

• nienaganna postawa etyczna.

Podstawa prawna: art. 35 i 36 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, 
Dz.U. 2011 nr 174 poz. 1039.
 

Uwaga: część procedur jest odpłatna

Postępowanie w sprawie przyznania prawa wykonywania zawodu przed okręgową radą pielęgniarek i położnych jest natomiast bezpłatne

Ścieżka uproszczona (rozwiązanie tymczasowe dla osób objętych działaniem ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa)

Obywatelowi Ukrainy, który uzyskał kwalifikacje pielęgniarki w Ukrainie przyznać warunkowe prawo 
wykonywania zawodu pielęgniarki, jeżeli spełnia określone warunki: 
• ma pełną zdolność do czynności prawnych;
• jej stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki;
• wykazuje nienaganną postawę etyczną;
• posiada dyplom pielęgniarki, wydany w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej.

Jeżeli obywatel Ukrainy posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe jako pielęgniarka, uzyskane w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających dzień złożenia wniosku o wyrażenie zgody na wykonywanie zawodu w Polsce może ubiegać się o uzyskanie zgody na samodzielne wykonywanie zawodu pielęgniarki. Posiadanie powyższego doświadczenia zawodowego nie jest jednak warunkiem obowiązkowym uzyskania warunkowego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki.

Nie ma obowiązku nostryfikacji dyplomu; brak jest wymogu zalegalizowania dyplomu lub duplikatu. Co więcej, w przypadku braku dokumentów, można przedstawić dokument / dokumenty w formie niebudzącej wątpliwości kopii (dobrej jakości odwzorowanie dokumentu). W okresie 6 miesięcy po zakończeniu konfliktu zbrojnego należy dosłać oryginał lub notarialnie potwierdzoną kopię dokumentu.

Nie ma wymogu formalnego potwierdzenia znajomości języka polskiego. 

Zgody na wykonywanie zawodu pielęgniarki udziela Minister Zdrowia, którego decyzja otwiera drogę do przyznania osobie zainteresowanej przez Okręgową radę pielęgniarek i położnych (w ciągu 7 dni) warunkowego prawa wykonywania zawodu pielęgniarki na okres 5 lat. 

W przypadku uzyskania zgody na samodzielne wykonywanie zawodu pielęgniarki, przez pierwsze 3 miesiące zatrudnienia w zawodzie na terytorium RP wykonywać się będzie zawód pod nadzorem innej pielęgniarki. W przypadku osób, które nie spełniają warunku 3-letniego doświadczenia zawodowego uzyskanego w ostatnich 5 latach, może być udzielona zgoda na wykonywanie zawodu pod nadzorem innej pielęgniarki.

Osoba, która uzyskała prawo wykonywania zawodu jest zobowiązana do zgłoszenia ministrowi zdrowia w jakim podmiocie leczniczym i na jaki okres została zatrudniona, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych w tym podmiocie. Brak dokonania zgłoszenia może stanowić podstawę do cofnięcia zgody na wykonywanie zawodu w Polsce.

Dokładny opis procedury znajduje się tutaj – na stronie Ministerstwa Zdrowia.

Uwaga: Procedury te są bezpłatne, choć jest obowiązek dostarczenia tłumaczeń przysięgłych składanych ukraińskich dokumentów. 

Podstawa prawna: art. 64 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.

Specjalizacje pielęgniarskie w Ukrainie zdecydowanie różnią się od specjalizacji polskich, więc aby zostać Pielęgniarką – specjalistą pielęgniarstwa pediatrycznego należy dodatkowo ukończyć szkolenie specjalizacyjne w odpowiedniej dziedzinie oraz zdać państwowy egzamin specjalizacyjny. 

Więcej informacji: Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych oraz Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych.