Переглянути укр

W Polsce możemy wyróżnić dwa rodzaje umów o pracę. Jedne zawierane są na podstawie Kodeksu pracy, inne – na podstawie Kodeksu cywilnego.

Umowa o pracę wynika z Kodeksu pracy w związku z czym daje pełen zakres praw wynikających z Kodeksu pracy. Pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego i zdrowotnego. Podczas choroby pracownik otrzymuje wynagrodzenie, które jest wypłacane przez pracodawcę lub ZUS, ma dostęp do usług medycznych.

Można wyróżnić następujące rodzaje umów o pracę:

Umowa na okres próbny

Umowa o pracę na okres próbny zawiera się po to aby sprawdzić kwalifikacje i kompetencje pracownika w stosunku do powierzonych ma zadań. Umowę taką zawieramy na okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

Umowa na czas określony

Umowa o pracę na czas określony jak wskazuje sama nazwa umowy jest umową, która jest zawierana na pewny okres czasu, w związku z czym w treści umowy ma być wskazany termin jej zakończenia. Taka umowa może być zawarta na okres nie przekraczający 33 miesięcy. Po 33 miesiącach umowa staje się automatycznie, z mocy prawa umową na czas nieokreślony. Umowa o pracę na czas określony rozwiązuje się z upływem tego okresu lub przed jego upływem może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem pracownika lub pracodawcy. Okres wypowiedzenia zależy od okresu zatrudnienia u pracodawcy:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
    • Umowa o pracę na czas określony na czas zastępstwa nieobecnego pracownika również zawierana jest na pewny okres czasu i tu również powinien być wskazany termin jej zakończenia. Różnicą co do zwykłej umowy na czas określony jest to, że nie obowiązuje warunek okresu zatrudnienia nie przekraczającego 33 miesięcy. 
Umowa na czas nieokreślony

Umowa o pracę na czas nieokreślony jest umową bezterminową. Okres wypowiedzenia takiej umowy jest taki sam jak w przypadku umów o pracę zawartych na czas określony.

 

Umowa zlecenia i umowa o dzieło są umowami wynikającymi z Kodeksu cywilnego.

Przy umowie zlecenia określona jest minimalna stawka godzinowa która w 2024 roku od 1 stycznia wynosi 27,70 zł brutto (od 1 lipca 2024 - 28,10 zł brutto). Stawka jest zmienna więc przed podpisaniem umowy zlecenia warto sprawdzić wysokość stawki minimalnej. Umowa zlecenia może być wypowiedziana przez każdą ze stron i w każdym czasie. Jest mniej korzystna dla zleceniobiorcy („pracownika”, ponieważ nie jest on uprawniony do wszystkich uprawnień pracowniczych tak jak w przypadku umowy o pracę, np. zleceniobiorca nie posiada uprawnień do urlopu wypoczynkowego. Od umowy zlecenia istnieje obowiązek naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS-u. Płatnikiem składek jest zleceniodawca (pracodawca). Zleceniodawca również pobiera z wynagrodzenia zleceniobiorcy zaliczkę na podatek dochodowy.

Przy umowie o dzieło osoba przyjmująca zamówienie zobowiązuję się do wykonania dzieła, a zamawiający jest zobowiązany do zapłaty za zamówienie. Warto pamiętać, że w przypadku umowy o dzieło osoba przyjmująca zamówienie nie ma uprawnień pracowniczych jak w przypadku umowy o pracę. Nie ma również określonej minimalnej stawki godzinowej, w związku z czym taki rodzaj umowy jest mniej korzystny dla osób wykonujących zamówienie. Z tego względu, że od umowy o dzieło nie trzeba odprowadzać składek ZUS osoba przyjmująca zamówienia nie ma uprawnień do korzystania ze zwolnienia lekarskiego.

Umowa B2B

Podpisując umowę B2B musisz rejestrować działalność gospodarczą. Przy takiej umowie stajesz się niezależnym przedsiębiorcą co oznacza że musisz samodzielnie opłacać składki ZUS i odprowadzać należne podatki. Współpraca B2B kończy się wraz z wykonaniem kontraktu lub w terminie, wskazanym w umowie. Strony mają możliwość wcześniejszego zerwania kontraktu, np. na mocy porozumienia pomiędzy przedsiębiorstwami. 

Na co zwrócić uwagę przy podpisaniu umów:

Czytaj, czytaj i jeszcze raz czytaj.  Jeśli nie jesteś pewien jakiegoś zapisu, poproś pracodawcę o wyjaśnienie. 

Umowa powinna zostać zawarta w formie pisemnej w języku dla Ciebie zrozumiałym  i być podpisana przez obie strony przed rozpoczęciem pracy.

Umowa powinna zawierać następujące informacje:

  • Rodzaj umowy;
  • Data podpisania;
  • Data rozpoczęcia pracy;
  • Termin ważności umowy w przypadku umów na czas określony;
  • Warunki związane z wynagrodzeniem;
  • Wymiar czasu pracy.

Zwróć uwagę czy umowa nie ogranicza Twojego prawa do wolności poruszania się, czy społecznych kontaktów.