Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Nauczyciel logopeda to zawód pokrewny do (UA) Nauczyciela logopedy. Zawody te nie różnią się znacząco pod względem zakresuprzypisanych im czynności zawodowych. Co ważne, zawody nauczycielskie są w Polsce zawodami regulowanymi.  (PL) Nauczycielem logopedą w szkole podstawowej i przedszkolu może być osoba z wykształceniem na poziomi NQF 6, co odpowiada niektórym (UA) Asystentom nauczyciela logopedy.

Synteza: organizuje pomoc logopedyczną na terenie szkoły (placówki), zajmuje się profilaktyką, diagnozowaniem i terapią dzieci i młodzieży z zaburzeniami mowy; prowadzi badania diagnostyczno-prognostyczne oraz zajęcia logopedyczne, mające na celu likwidację lub ograniczenie zakłóceń komunikacji językowej w zakresie mowy głośnej i pisma; prowadzi działania profilaktyczne oraz współpracuje z najbliższym środowiskiem dzieci i młodzieży, w celu osiągnięcia trwałego sukcesu terapeutycznego, dba o sprawność językową dzieci i młodzieży z zaburzoną komunikacją językową.

• organizuje zajęcia psychoedukacyje dla rodziców, w celu wspomagania wychowawczej funkcji rodziny oraz zapobiegania zaburzeniom komunikacji językowej;
• podejmuje działania profilaktyczne, zapobiegające powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej, między innymi poprzez modelowanie właściwego stosunku otoczenia do ucznia (wychowanka) z zaburzoną mową,
• opracowuje programy terapeutyczne zgodne z metodycznymi zasadami terapii logopedycznej;
  prowadzi terapię logopedyczną dla dzieci i młodzieży z różnych grup wiekowych, w tym z różnymi stopniami i rodzajami niepełnosprawności, u których zdiagnozowano zaburzenia komunikacji językowej spowodowane uszkodzeniem lub niedokształceniem obwodowych narządów mowy;
• prowadzi terapię logopedyczną dla dzieci i młodzieży z różnych grup wiekowych, w tym z różnymi stopniami i rodzajami niepełnosprawności, u których zdiagnozowano zaburzenia komunikacji językowej pochodzenia ośrodkowego;
  współpracuje ze specjalistami służby zdrowia, psychologami, pedagogami i innymi specjalistami z zakresu terapii pedagogicznej, w celu przygotowania wielospecjalistycznej diagnozy i uzyskania trwalszych efektów terapeutycznych;
• współpracuje z instytucjami i organizacjami rządowymi i pozarządowymi organizującymi różne formy pomocy specjalistycznej, np. zaprotezowanie, tworzenie grup wsparcia dla dzieci i młodzieży i ich rodzin, a także kwalifikowanych form wypoczynku dla dzieci i młodzieży;
• dba o podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Dodatkowe zadania zawodowe:

• prowadzi inne zajęcia specjalistyczne o charakterze terapeutycznym, o ile posiada przygotowanie specjalistyczne, np. w zakresie psychoterapii, terapii pedagogicznej, socjoterapii;
• pełni funkcję nauczyciela-konsultanta, nauczyciela-doradcy metodycznego, opiekuna stażu, edukatora, eksperta wchodzącego w skład komisji egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych dla nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 6 lub 7

Ukończenie studiów wyższych w zakresie logopedii, na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub placówki, oraz posiadanie przygotowania pedagogicznego

(LUB)

Ukończenie studiów wyższych, na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub placówki, i studiów I stopnia lub studiów podyplomowych, w zakresie logopedii, oraz posiadanie przygotowania pedagogicznego.

Więcej: art.20 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575 z późn. zm.

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie

• dyplom magistra
• dyplom licencjata
• dyplom studiów podyplomowych
• świadectwo ukończenia pedagogicznego kursu kwalifikacyjnego

Dodatkowe informacje

Przygotowanie pedagogiczne jest rozumiane w przepisach jako nabycie wiedzy i umiejętności z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej, nauczanych w wymiarze nie mniejszym niż 270 godzin w powiązaniu z kierunkiem (specjalnością) kształcenia oraz pozytywnie ocenioną praktyką pedagogiczną – w wymiarze nie mniejszym niż 150 godzin;

Wymiar przygotowania pedagogicznego, nie dotyczy osób, które uzyskały przygotowanie pedagogiczne przed dniem 31.10.1991

Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575 z późn. zm.

Nauczyciel logopeda musi spełniać warunek niekaralności potwierdzony zaświadczeniem z Krajowego Rejestru Karnego i nie może przeciwko niemu toczyć się postępowanie karne.

Nauczyciel jest w Polsce zawodem regulowanym. Wymagania (PL) Nauczyciela logopedy dodatkowo szczegółowo reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575 z późn. zm.

Przed podjęciem pracy w zawodzie (PL) Nauczyciela logopedy konieczne jest więc spełnienie określonych warunków, tj. oprócz warunków opisanych powyżej, w części  kwalifikacje wymagane oraz warunku niekaralności. 

Istniejące obecnie ścieżki dostępu do tego zawodu dla obywateli państw trzecich, w tym obywateli Ukrainy:

Ścieżka standardowa

Konieczne jest uznanie wymaganego dyplomu ukończenia studiów na odpowiednim kierunku poprzez: (a) nostryfikację,  Więcej informacji  NAWA (b) uznanie go za równoważny z polskim dyplomem ukończenia studiów wyższych magisterskich; w przypadku Ukrainy za takie uznawane są dyplomy uzyskane do 20.06.2006 r. Więcej informacji: NAWA.

Podstawa prawna: art. 38 i art. 39 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.

Konieczne może się także okazać potwierdzenie przygotowania pedagogicznego lub jego uzupełnienie na kursie kwalifikacyjnym. 

Ścieżka uproszczona

Dyrektor placówki może w uzasadnionych przypadkach zatrudnić osobę niespełniającą wymagań, ale posiadającą w ocenie dyrektora szkoły odpowiednie przygotowanie do prowadzenia zajęć. Dyrektor szkoły może uznać przygotowanie za właściwe nawet w przypadku braku nostryfikacji dyplomu.

Podstawa prawna: art. 15 ustawy – Prawo oświatowe, Dz.U. 2017 poz. 59.

Ścieżka tymczasowa

W  latach szkolnych 2021/2022–2023/2024 na stanowisku pomocy nauczyciela (jako asystent nauczyciela) może być zatrudniona osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego, jeżeli posiada znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, który nie zna języka polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki. 

Nie ma wymogu oficjalnego potwierdzania znajomości języka polskiego.

Podstawa prawna: art. 57 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.