- Strona główna
- Nauczyciele szkół specjalnych / Вчителі спеціалізованих шкіл
- (PL) Nauczyciel niesłyszących i słabosłyszących (Surdopedagog) (235201)
(PL) Nauczyciel niesłyszących i słabosłyszących (Surdopedagog) (235201)
Podobieństwa i różnice z innymi zawodami
(PL) Nauczyciel niesłyszących i słabosłyszących (Surdopedagog) to wraz z (PL) Nauczycielem niewidomych i słabowidzących (Tyflopedagogiem) zawody pokrewne do zawodu (UA) Nauczyciel dzieci z niepełnosprawnościami. Zawód ukraiński i zawody polskie różnią się w tym przypadku zakresem przypisanych im czynności zawodowych. Oba polskie zawody charakteryzuje wyspecjalizowany zakres zadań zawodowych. W Ukrainie, przynajmniej według oficjalnych dokumentów, nauczyciel dzieci z niepełnosprawnościami może zajmować się zarówno osobami, którymi opiekuje się w Polsce Surdopedagog czy Tyflopedagog, lub (PL) Nauczyciel osób z niepełnosprawnością intelektualną (Oligofrenopedagog) czy (PL) Nauczyciel przewlekle chorych i niepełnosprawnych ruchowo.
WAŻNE
W Polsce szczegółowe wymagania w odniesieniu do różnych specjalności nauczycielskich w szkołach specjalnych reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575 z późn. zm. Nie ma ono odpowiednika w Ukrainie. Zawiera ono ważną klasyfikację zawodów nauczycielskich w szkołach specjalnych i przypisuje im następujące wymagania:
- Nauczyciele uczniów z niepełnosprawnością intelektualną, w stopniu umiarkowanym, znacznym lub głębokim oraz z niepełnosprawnościami sprzężonymi
-
wymagane są:
- ukończenie studiów nadających kwalifikacje w zakresie pracy z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną lub posiadających kwalifikacje do pracy w danym typie szkoły
- i dodatkowo kwalifikacje w zakresie niepełnosprawności intelektualnej
- Nauczyciele uczniów z pozostałymi niepełnosprawnościami
-
wymagane są:
- posiadanie kwalifikacji do nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć)
- i dodatkowo kwalifikacje z pedagogiki specjalnej w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów (oligofrenopedagogika, surdopedagogika, tyflopedagogika, uczniowie przewlekle chorzy i niepełnosprawni ruchowo)
Zadania zawodowe
Synteza: prowadzi zajęcia dydaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze z dziećmi i młodzieżą głuchą w: przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych i ośrodkach szkolno-wychowawczych dla głuchych, przy wykorzystaniu aparatury słuchowej, języka migowego, alfabetu palcowego oraz mowy dźwiękowej, w celu opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania; przygotowuje uczniów głuchych do pełnego uczestnictwa w życiu wśród ludzi słyszących.
- Zadania zawodowe
-
- prowadzi zajęcia dydaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze w ramach przewidzianych programem nauczania przedmiotów ogólnokształcących, takich jak: język polski, plastyka, historia, geografia, biologia z higieną, matematyka, fizyka itp.;
- prowadzi różnego rodzaju rewalidacje indywidualne, takie jak: zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, zajęcia korekcyjne zmierzające do usuwania wad i zaburzeń mowy i jej doskonalenia, a także zajęcia mające na celu usuwanie wad postawy i doskonalenie sprawności fizycznej;
- planuje proces dydaktyczno-wychowawczy w ramach nauczanego przedmiotu (opracowuje rozkład materiału, dostosowuje treści do możliwości uczniów), opracowuje konspekty;
- planuje i przygotowuje pomoce dydaktyczne (ilustracje, plansze, modele, etykiety, filmy, kasety video itp.), niezbędne do realizacji treści kształcenia w danym przedmiocie;
- opracowuje narzędzia pomiaru osiągnięć uczniów;
- diagnozuje osiągnięcia szkolne uczniów i umiejętne zapobiega występowaniu niepowodzeń;
- tworzy warunki do udziału uczniów w różnych formach aktywności społeczno-kulturalnej i samorządności;
- wdraża uczniów do samodzielnej pracy, rozwija ich zainteresowania, kształtuje pożądane postawy, wyzwala aktywność uczniów głuchych w pracach społecznych, kulturalnych i rekreacyjnych;
- wypełnia obowiązki wychowawcy klasy, troszczy się o ogólny poziom wychowywanej klasy, rozwój mowy, uspołecznienie, dyscyplinę, czytelnictwo uczniów oraz działalność organizacji uczniowskich;
- stosuje wobec uczniów różne formy opieki i podejmuje działania na rzecz poprawy warunków materialnych i wychowawczych dzieci głuchych;
- współpracuje z rodzicami uczniów głuchych i pozyskuje ich do współdziałania na rzecz klasy i szkoły;
- organizuje w sposób racjonalny czas wolny uczniom głuchym;
- podejmuje działania zmierzające do właściwej orientacji szkolnej i zawodowej uczniów;
- doskonali kwalifikacje poprzez uczestniczenie w różnych formach doskonalenia i samokształcenia.
Kwalifikacje wymagane/preferowane
Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 6 lub 7
Posiadanie kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolu, danym typie szkoły lub rodzaju placówki Więcej: art.3 i 4 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575;
oraz ukończenie studiów wyższych, zakładu kształcenia nauczycieli, studiów podyplomowych lub kursu kwalifikacyjnego, w zakresie surdopedagogiki.
- Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie
-
- dyplom magistra
- dyplom licencjata
- dyplom ukończenia zakładu kształcenia nauczycieli
- dyplom studiów podyplomowych
- świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego
- Dodatkowe informacje
-
wymagane są:
posiadanie kwalifikacji do nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć) i dodatkowo kwalifikacje z pedagogiki specjalnej w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów (oligofrenopedagogika, surdopedagogika, tyflopedagogika, uczniowie przewlekle chorzy i niepełnosprawni ruchowo)
Zarówno Surdopedagog jak i Tyflopedagog musi spełniać warunek niekaralności potwierdzony zaświadczeniem z Krajowego Rejestru Karnego i nie może przeciwko niemu toczyć się postępowanie karne.
Za zakład kształcenia nauczycieli uważa się: kolegium nauczycielskie, nauczycielskie kolegium języków obcych, studium nauczycielskie, studium wychowania przedszkolnego, studium nauczania początkowego lub pedagogiczne studium techniczne.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575.
Ścieżka dostępu do zawodu
Zawód nauczyciela, w tym przypadku (PL) Nauczyciela niesłyszących i słabosłyszących (Surdopedagoga) jest w Polsce zawodem regulowanym, tzn. przed podjęciem pracy w tym zawodzie konieczne jest spełnienie określonych prawem warunków, tj.:
-
posiadanie kwalifikacji wymaganych do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolu, danym typie szkoły lub rodzaju placówki Więcej: art.3 i 4 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz.U. 2017 poz. 1575;
oraz ukończenie studiów wyższych, zakładu kształcenia nauczycieli, studiów podyplomowych lub kursu kwalifikacyjnego, w zakresie surdopedagogiki.
-
warunku niekaralności
Dodatkowo, w szkołach mogą być zatrudniani nauczyciele nie będący obywatelami polskimi wtedy, gdy taka potrzeba wynika z organizacji nauczania w szkole, przede wszystkim jednak na stanowiskach nauczycieli języków obcych.
Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 października 1992 r. w sprawie zasad i warunków zatrudniania w szkołach i placówkach publicznych nauczycieli nie będących obywatelami polskimi, Dz.U. 1992 nr 85 poz. 432.
Ważne. Decyzje w zakresie zatrudnienia danej osoby na stanowisku nauczyciela podejmuje dyrektor szkoły lub placówki.
- Ścieżka standardowa
-
Konieczne jest uznanie wymaganego dyplomu ukończenia studiów na odpowiednim kierunku
a) poprzez nostryfikację; Więcej informacji o procedurze: NAWA
b) poprzez uznanie go za równoważny z polskim dyplomem ukończenia studiów wyższych magisterskich; w przypadku Ukrainy za takie uznawane są dyplomy uzyskane do 20.06.2006 r. Więcej informacji: NAWA
Konieczne może się także okazać potwierdzenie przygotowania pedagogicznego lub jego uzupełnienie na kursie kwalifikacyjnym.
Podstawa prawna: art. 38 i art. 39 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2023 poz. 103.
- Ścieżka uproszczona
-
Dyrektor placówki może w uzasadnionych przypadkach zatrudnić osobę niespełniającą wymagań, ale posiadającą w ocenie dyrektora szkoły odpowiednie przygotowanie do prowadzenia zajęć. Dyrektor szkoły może uznać przygotowanie za właściwe nawet w przypadku braku nostryfikacji dyplomu.
Podstawa prawna: art. 15 ustawy – Prawo oświatowe, Dz.U. 2017 poz. 59.
- Ścieżka tymczasowa
-
W latach szkolnych 2021/2022–2023/2024 na stanowisku pomocy nauczyciela (jako asystent nauczyciela) może być zatrudniona osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego, jeżeli posiada znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, który nie zna języka polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki.
Nie ma wymogu oficjalnego potwierdzania znajomości języka polskiego.
Podstawa prawna: art.57 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2023 poz. 103.