Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Nauczyciel przedmiotów zawodowych artystycznych to zawód pokrewny do (UA) Nauczyciela szkoły artystycznej (według rodzaju dyscypliny). W obu zawodach występuje dalece zbieżny zakres zadań, jednak osoba wykonująca zawód (UA) Nauczyciela szkoły artystycznej może posiadać wykształcenie niższe niż wymagane w zawodzie (PL) Nauczyciela przedmiotów zawodowych artystycznych. Dodatkową barierą w dostępie do polskiego zawodu stanowić może to, że jest on regulowany.

Synteza: prowadzi zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w podstawowych szkołach muzycznych, szkołach artystycznych I i II stopnia, liceach artystycznych i policealnych szkołach artystycznych, w studium wokalno-aktorskim lub techniki teatralno-filmowej, dbając o wykształcenie u uczniów umiejętności artystycznych, określonych w podstawach programowych kształcenia w poszczególnych zawodach.

• wyposaża uczniów w wiedzę niezbędną z zakresu nauczanego przedmiotu, np. historii z literaturą muzyczną, form muzycznych, historii rysunku i malarstwa, technik i technologii stosowanych w sztukach plastycznych czy interpretacji prozy i wiersza
• prowadzi ćwiczenia praktyczne w głównych przedmiotach zawodowych, takich jak: pianino, skrzypce, rysunek i malarstwo, rzeźba, śpiew, taniec klasyczny czy charakterystyczny
• prowadzi ćwiczenia praktyczne z zakresu kształcenia słuchu, technik i technologii stosowanych w sztukach plastycznych, elementarnych zadań aktorskich, scen dialogowych, impostacji (ustawianie głosu) czy zajęć ruchowych
• realizuje program nauczania wg zasad współczesnej dydaktyki, z  zastosowaniem nowoczesnych metod nauczania i środków dydaktycznych
• stale ocenia wiedzę i umiejętności uczniów oraz analizuje przyczyny ich niepowodzeń
• współdziała z nauczycielami innych przedmiotów w celu osiągnięcia odpowiedniego poziomu umiejętności artystycznych
• wdraża uczniów do samodzielnej, systematycznej pracy i indywidualnego rozwiązywania problemów w trakcie opanowywania umiejętności artystycznych
• zapoznaje uczniów z warunkami i specyfiką przyszłej pracy artystycznej 
• współpracuje z instytucjami, dla których szkoła przygotowuje absolwentów, celem dostosowania poziomu umiejętności do wymogów przyszłych pracodawców
• poszerza wiedzę własną z zakresu nauczanego przedmiotu i metod nauczania oraz rozwija umiejętności artystyczne
• zasięga opinii rodziców przed podjęciem ważnych decyzji dydaktycznych oraz współpracuje z rodzicami dla określenia dalszego rozwoju artystycznego ucznia
• dba o rozwój psychofizyczny uczniów

Dodatkowe zadania zawodowe

• pełni funkcję wychowawcy klasy
• koordynuje praktyki uczniowskie
• prowadzi komisję przedmiotów zawodowych, koła zainteresowań.

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): 7

Kwalifikacje do prowadzenia zajęć edukacyjnych artystycznych w szkole artystycznej w placówce artystycznej posiada osoba, która:

• ukończyła studia I i II stopnia lub jednolite studia magisterskie w uczelni artystycznej na kierunku zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami 
• oraz posiada przygotowanie pedagogiczne

(LUB) 

• ukończyła studia I i II stopnia lub jednolite studia magisterskie w uczelni artystycznej na kierunku, którego efekty uczenia się w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, wskazane w podstawie programowej dla tego przedmiotu lub tych zajęć na odpowiednim etapie edukacyjnym
• oraz posiada przygotowanie pedagogiczne

(LUB) 

• ukończyła studia I i II stopnia lub jednolite studia magisterskie w uczelni artystycznej kształcącej w dyscyplinie artystycznej zgodnej z typem szkoły artystycznej lub rodzajem placówki artystycznej, w której będzie nauczać, na kierunku innym niż wymieniony powyżej 
• oraz ukończyła studia podyplomowe w uczelni artystycznej w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć 
• oraz posiada przygotowanie pedagogiczne

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie 

• dyplom magistra
• dyplom studiów podyplomowych 
• poświadczenie przygotowania pedagogicznego

Dodatkowe informacje

Wymagania co do przygotowania pedagogicznego w przypadku (PL) Nauczyciela przedmiotów zawodowych artystycznych w rożnych typach szkół reguluje szczegółowo art. 3 Rozporządzenia Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu z dnia 3 września 2021 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli szkół artystycznych i placówek artystycznych.

Nauczyciel przedmiotów zawodowych artystycznych musi spełniać warunek niekaralności potwierdzony  zaświadczeniem z Krajowego Rejestru Karnego i nie może przeciwko niemu toczyć się postępowanie karne.

Zawód nauczyciela, w tym przypadku (PL) Nauczyciela przedmiotów zawodowych artystycznych jest w Polsce zawodem regulowanym, tzn. przed podjęciem pracy w tym zawodzie konieczne jest spełnienie określonych prawem warunków, tj. oprócz warunków opisanych powyżej, w części  kwalifikacje wymagane oraz warunku niekaralności. 

Dodatkowo, w szkołach mogą być zatrudniani nauczyciele niebędący obywatelami polskimi wtedy, gdy taka potrzeba wynika z organizacji nauczania w szkole, przede wszystkim jednak na stanowiskach nauczycieli języków obcych. 

Źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 października 1992 r. w sprawie zasad i  warunków zatrudniania w  szkołach i  placówkach publicznych nauczycieli nie będących obywatelami polskimi, Dz.U. 1992 nr 85 poz. 432

Ważne

Decyzje w zakresie zatrudnienia danej osoby na stanowisku nauczyciela podejmuje dyrektor szkoły lub placówki.

W odniesieniu do Ukrainy nostryfikacji można dokonać tylko w przypadku dyplomu ukończenia studiów wyższych I i II stopnia (tytuł bakaławra lub magistra). W polskich szkołach wyższych nie prowadzi się kształcenia w skróconym cyklu, więc nie jest możliwa nostryfikacja dyplomu młodszego specjalisty / młodszego bakaławra. W tym przypadku konieczne jest uzupełnienie kwalifikacji poprzez ukończenie studiów I stopnia w systemie polskim. 

Istniejące obecnie ścieżki dostępu do tego zawodu dla obywateli państw trzecich, w tym obywateli Ukrainy:

Ścieżka standardowa

Konieczne jest uznanie wymaganego dyplomu ukończenia studiów na odpowiednim kierunku poprzez: (a) nostryfikację,  Więcej informacji  NAWA (b) uznanie go za równoważny z polskim dyplomem ukończenia studiów wyższych magisterskich; w przypadku Ukrainy za takie uznawane są dyplomy uzyskane do 20.06.2006 r. Więcej informacji: NAWA.

Podstawa prawna: art. 38 i art. 39 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.

Konieczne może się także okazać potwierdzenie przygotowania pedagogicznego lub jego uzupełnienie na kursie kwalifikacyjnym. 

Ścieżka uproszczona

Dyrektor placówki może w uzasadnionych przypadkach zatrudnić osobę niespełniającą wymagań, ale posiadającą w ocenie dyrektora szkoły odpowiednie przygotowanie do prowadzenia zajęć. Dyrektor szkoły może uznać przygotowanie za właściwe nawet w przypadku braku nostryfikacji dyplomu.

Podstawa prawna: art. 15 ustawy – Prawo oświatowe, Dz.U. 2017 poz. 59.

Ścieżka tymczasowa

W  latach szkolnych 2021/2022–2023/2024 na stanowisku pomocy nauczyciela (jako asystent nauczyciela) może być zatrudniona osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego, jeżeli posiada znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, który nie zna języka polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki. 

Nie ma wymogu oficjalnego potwierdzania znajomości języka polskiego.

Podstawa prawna: art. 57 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.