Podobieństwa i różnice z innymi zawodami 

(PL) Lekarz to zawód pokrewny do (UA) Lekarza. Różnice pomiędzy tymi zawodami wynikają przede wszystkim z odmiennych systemów kształcenia lekarzy w Polsce i Ukrainie. (PL) Lekarz – bez specjalizacji – wykonuje większość swoich zadań zawodowych pod nadzorem lekarza specjalisty do momentu ukończenia stażu podyplomowego i zdania Lekarskiego Egzaminu Końcowego (LEK). Zakres jego obowiązków wynika więc często z roli jaką pełni podczas odbywania stażu podyplomowego. Podczas gdy (UA) Lekarz może mieć szerszy zakres obowiązków i uprawnień już po ukończeniu studiów medycznych. Staż podyplomowy jaki odbywa, czyli tzw. Internaturę, ma od razu charakter specjalizacyjny.

Synteza: odbywa staż podyplomowy przyznający ograniczone prawo do wykonywania zawodu; podejmuje leczenie pacjentów pod kierunkiem i nadzorem oraz opieką koordynatora stażu; zalicza sprawdziany i kolokwium z zakresu stażu w wybranej dziedzinie: zdaje Lekarski Egzamin Państwowy; zalicza staż podyplomowy.

• dokonuje wyboru stażu podyplomowego
• zapoznaje się z obowiązkami i uprawnieniami wynikającymi z obowiązującej ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz 
• przepisami regulującymi odbywanie stażu i z ramowym programem stażu podyplomowego lekarza
• ustala z koordynatorem indywidualnego harmonogramu realizacji stażu na podstawie ramowego programu
• realizuje staże cząstkowe oraz bierze udział w szkoleniach
• zapoznaje się z organizacją pracy w przychodni, szpitalu lub innej placówce medycznej
• wykonuje zabiegi diagnostyczne i lecznicze pod kierunkiem koordynatora stażu
• po uzgodnieniu z opiekunem lub z lekarzem wskazanym przez opiekuna
• wspólnie z koordynatorem stażu wykonuje, zabiegi  operacyjne oraz metody 
• diagnozowania albo leczenia stwarzające podwyższone ryzyko dla pacjenta
• po akceptacji koordynatora stażu wystawia recepty, opinie i orzeczenia lekarskie oraz skierowania do lekarzy  specjalistów, szpitali i sanatoriów
• udziela pomocy lekarskiej w nagłych przypadkach
• zapoznaje się z przepisami z zakresu orzecznictwa lekarskiego
• odbywa dyżury medyczne z lekarzem pełniącym dyżur samodzielnie
• prowadzi kartę stażu
• odbywa sprawdziany i kolokwia z zakresu stażu w  wybranej dziedzinie: choroby wewnętrzne, pediatria, w tym neonatologia, chirurgia ogólna, w tym chirurgia urazowa,  położnictwo i ginekologia, psychiatria,  anestezjologia i intensywna terapia, medycyna ratunkowa oraz medycyna rodzinna w warunkach stacjonarnej, ambulatoryjnej i domowej opieki zdrowotnej

Poziom NQF (Polskiej Ramy Kwalifikacji): NQF 7

Ukończenie co najmniej 5-letnich jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim lub lekarsko-dentystycznym, obejmujących co najmniej dwusemestralne praktyczne nauczanie kliniczne.

Zdanie Lekarskiego Egzaminu Końcowego (LEK).

Ukończenie stażu podyplomowego.

Dokument potwierdzający kwalifikacje w zawodzie 

• dyplom ukończenia studiów medycznych 
• prawo wykonywania zawodu (PWZ) lekarza

Dodatkowe informacje

Zawód lekarza może w Polsce wykonywać tylko osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu (PWZ) przyznane przez właściwą okręgową radę lekarską (organ okręgowej izby lekarskiej – jednostki samorządu lekarskiego).

Wykaz okręgowych izb lekarskich

W przypadku obywateli polskich i obywateli innych państw członkowskich UE, PWZ przysługuje osobie, która spełnia następujące warunki: 

1. Posiada dokument potwierdzający odpowiednie kwalifikacje.
2. Posiada pełną zdolność do czynności  prawnych.
3. Posiada stan zdrowia pozwalający na  wykonywanie zawodu lekarza.
4. Wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Źródło: rozdz. II ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty

Lekarz stażysta jest uprawniony do wykonywania zawodu wyłącznie w miejscu odbywania stażu podyplomowego, z zastrzeżeniem sytuacji, gdy nieudzielenie pomocy medycznej mogłoby spowodować niebezpieczeństwo  utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w sytuacji gdy jednocześnie prowadzi prace badawcze w dziedzinie nauk medycznych. 

Źródło: art. 15 i 30, ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty

Zawód lekarza i lekarza specjalisty jest w Polsce zawodem regulowanym, tzn. przed podjęciem pracy w zawodzie konieczne jest uzyskanie prawa wykonywania zawodu lekarza (PWZ). 

Ścieżka standardowa

a) w przypadku lekarza bez specjalizacji konieczne jest spełnienie tych warunków:

1. Nostryfikacja dyplomu poświadczającego ukończenie studiów medycznych w kraju niebędącym państwem członkowskim UE (kraju trzecim). 
2. Zdanie Lekarskiego Egzaminu Weryfikacyjnego (LEW). 
3. Wejście na ścieżkę kształcenia podyplomowego w polskim systemie. 

b) w przypadku lekarza specjalisty

Prawo wykonywania zawodu lekarza w Polsce na określony zakres czynności zawodowych, czas i miejsce może uzyskać osoba, która: 

1. Ukończyła co najmniej pięcioletnie studia na kierunku lekarskim lub lekarsko-dentystycznym poza terytorium Unii Europejskiej. 
2. Posiada tytuł lekarza / lekarza dentysty specjalisty uzyskany poza terytorium Unii Europejskiej (wymagana nostryfikacja). 
3. Posiada zaświadczenie od podmiotu wykonującego działalność leczniczą Polsce, który planuje ją zatrudnić. 
4. Ma co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe jako lekarz specjalista w danej dziedzinie, uzyskane w okresie 5 lat bezpośrednio poprzedzających uzyskanie zaświadczenia, o którym mowa w pkt 3. 
5. Złoży oświadczenie o znajomości języka polskiego wystarczającej do wykonywania powierzonego jej zakresu czynności zawodowych.

Dokładny opis procedury

Ważne:

1. Prawo wykonywania zawodu na powyższych zasadach może zostać przyznane na okres nie
2. dłuższy niż 5 lat, bez możliwości jego przedłużenia. 
3. Na podstawie przyznanego warunkowego PWZ będzie można na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wykonywać zawód lekarza wyłącznie w podmiocie leczniczym wskazanym w decyzji Ministra Zdrowia. 
4. Na podstawie przyznanego PWZ przez 1 rok pracuje się pod nadzorem opiekuna będącego lekarzem posiadającym specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w danej dziedzinie medycyny zaświadczenie. 
5. W momencie rozwiązania umowy o pracę, podmiot, w którym było się zatrudnionym prześlę taką informację do Okręgowej rady lekarskiej, która niezwłocznie skreśli daną osobę z rejestru lekarzy, co będzie równoznaczne z wygaśnięciem PWZ tej osoby. 

Uwaga: część procedury (nostryfikacja) jest w tym trybie odpłatna.

Podstawa prawna: rozdz. II ustawy z  dnia 5 grudnia 1996 r. o  zawodach lekarza i  lekarza dentysty, Dz. U. 1997 Nr 28 poz. 152.

Ścieżka uproszczona

(rozwiązanie tymczasowe dla osób objętych działaniem ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa) 

a)  w przypadku lekarza bez specjalizacji

Warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza w Polsce może uzyskać każda osoba posiadająca obywatelstwo ukraińskie oraz ukończone studia na kierunku lekarskim lub lekarsko-dentystycznym. 

Należy spełnić następujące warunki: 

1. Posiadać dyplom lekarza, lekarza dentysty potwierdzający ukończenie co najmniej 5-letnich studiów, wydany w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej – nie ma konieczności nostryfikacji dyplomu. 
2. Posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. 
3. Posiadać stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza. 
4. Wykazywać nienaganną postawę etyczną. 
5. Złożyć oświadczenie o znajomości języka polskiego wystarczającej do wykonywania powierzonego jej zakresu czynności zawodowych.

Ważne

Procedura uzyskania PWZ na określony zakres czynności składa się z dwóch etapów: najpierw zgody Ministra Zdrowia (art. 7 ust. 2a ustawy o zawodzie lekarza), a następnie przyznania PWZ przez okręgową izbę lekarską, na podstawie tej zgody (art. 7 ust. 2e ustawy o zawodzie lekarza). W przypadku odmowy przyznania PWZ przez okręgową radę lekarską stronie służy odwołanie do Naczelnej Rady Lekarskiej, a następnie skarga do sądu administracyjnego. 

Po uzyskaniu warunkowego PWZ można podjąć pracę w dowolnym podmiocie leczniczym w Polsce, zgodnie ze swoimi kwalifikacjami. PWZ wydane w tym trybie jest ważne przez 5 lat od dnia jego wydania. Procedura jest bezpłatna. 

Dokładny opis procedury

b)  w przypadku lekarza specjalisty

Warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza w Polsce może uzyskać każda osoba posiadająca obywatelstwo ukraińskie oraz ukończone studia na kierunku lekarskim lub lekarsko-dentystycznym oraz tytuł specjalisty.

Należy spełnić następujące warunki: 

1. Posiadać dyplom lekarza, lekarza dentysty potwierdzający ukończenie co najmniej 5-letnich studiów, wydany w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej.
2. Posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
3. Posiadać stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza albo lekarza dentysty.
4. Wykazywać nienaganną postawę etyczną.
5. Posiadać tytuł specjalisty wydany przez właściwy organ w danym państwie.

Ważne

Procedura uzyskania PWZ na określony zakres czynności składa się z dwóch etapów: najpierw zgody Ministra Zdrowia (art. 7 ust. 2a ustawy o zawodzie lekarza), a następnie przyznania PWZ przez okręgową izbę lekarską, na podstawie tej zgody (art. 7 ust. 2e ustawy o zawodzie lekarza). W przypadku odmowy przyznania PWZ przez okręgową radę lekarską stronie służy odwołanie do Naczelnej Rady Lekarskiej, a następnie skarga do sądu administracyjnego. 

Po uzyskaniu warunkowego PWZ można podjąć pracę w dowolnym podmiocie leczniczym w Polsce, zgodnie ze swoimi kwalifikacjami. PWZ wydane w tym trybie jest ważne przez 5 lat od dnia jego wydania. 

Procedura jest bezpłatna. Dokładny opis procedury

Podstawa prawna: art.62–63 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz.U. 2022 poz. 583.